آرتروز چیست؟

آرتروز (استئوآرتریت) یک بیماری مزمن و دژنراتیو است که به تدریج غضروف‌های محافظ مفاصل را فرسوده و تحلیل می‌برد. غضروف مفصلی یک بافت نرم و لغزنده است که به عنوان یک بالشتک بین استخوان‌ها عمل می‌کند، و با از بین رفتن آن، استخوان‌ها مستقیماً بر روی یکدیگر حرکت می‌کنند که باعث درد، التهاب و کاهش حرکت مفصل می‌شود.

علل و عوامل خطر آرتروز

آرتروز می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:

1. پیری: با افزایش سن، فرسایش طبیعی غضروف‌ها رخ می‌دهد که منجر به آرتروز می‌شود.
2. آسیب های مفصلی: آسیب‌های ناشی از ورزش، تصادفات یا حرکات تکراری می‌تواند باعث تسریع فرایند فرسایش غضروف‌ها شود.
3. عوامل ژنتیکی: برخی افراد به دلیل عوامل ژنتیکی مستعدتر به آرتروز هستند.
4. چاقی: وزن اضافی فشار بیشتری بر مفاصل، به ویژه مفاصل زانو، وارد می‌کند و خطر آرتروز را افزایش می‌دهد.
5. بیماری‌های التهابی مفاصل: بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید می‌توانند به توسعه آرتروز کمک کنند.
6. مشاغل و فعالیت‌های تکراری: برخی مشاغل و فعالیت‌ها که نیاز به حرکات تکراری مفاصل دارند، می‌توانند خطر آرتروز را افزایش دهند.

علائم آرتروز چیست؟

علائم آرتروز معمولاً به تدریج ظاهر می‌شوند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• درد مفاصل
• خشکی مفاصل
• تورم
• کاهش دامنه حرکتی
• صدای مفاصل

تشخیص آرتروز

برای تشخیص آرتوروز در مرحله اول پزشک با بررسی علائم و انجام معاینات فیزیکی به تشخیص اولیه می‌پردازد. سپس تصویربرداری، اشعه ایکس، MRI و CT اسکن برای مشاهده تغییرات در مفاصل و تشخیص میزان آسیب وارد عمل می شوند. در نهایت هم آزمایش‌های خون برای رد کردن سایر بیماری‌های مفصلی مانند آرتریت روماتوئید انجام می شود.

درمان آرتروز

درمان آرتروز می‌تواند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند. روش‌های درمانی شامل تغییرات سبک زندگی، داروها، فیزیوتراپی و در موارد شدیدتر، جراحی می‌شود.

تغییرات سبک زندگی برای درمان آرتوروز

• ورزش منظم: تمرینات تقویتی و کششی می‌توانند عضلات اطراف مفاصل را تقویت کنند و انعطاف‌پذیری را افزایش دهند. ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، شنا و یوگا می‌توانند مفید باشند.
• کاهش وزن: حفظ وزن مناسب می‌تواند فشار بر مفاصل را کاهش دهد و علائم آرتروز را بهبود بخشد.
• استفاده از تجهیزات کمکی: استفاده از کفش‌های مناسب، عصا یا زانوبند برای کاهش فشار بر مفاصل

داروهای مناسب برای درمان آرتوروز

• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
• مسکن‌ها شامل داروهایی مانند استامینوفن برای کاهش درد
• داروهای ضد روماتیسمی تعدیل‌کننده بیماری (DMARDs) که معمولاً برای آرتریت روماتوئید استفاده می‌شوند ولی ممکن است در موارد خاصی از آرتروز نیز مؤثر باشند.
• تزریق کورتیکواستروئیدها به مفاصل برای کاهش التهاب و درد

فیزیوتراپی جهت درمان آرتوروز

در فیزیوتراپی برای درمان آرتوروز از تمرینات تقویتی و کششی برای بهبود عملکرد مفصل‌ها و کاهش درد، ماساژ درمانی برای کاهش تنش عضلانی و بهبود گردش خون و درمان با استفاده از کیسه‌های گرما و سرما برای کاهش درد و التهاب استفاده می شود.

درمان‌های مکمل و جایگزین آرتوروز

برای درمان آرتوروز روش های مکملی هم وجود دارد که میتواند در کنار روشهایی که گفته شد مورد استفاده قرار بگیرند. روشهایی مثل:

• طب سوزنی: برخی تحقیقات نشان می‌دهند که طب سوزنی می‌تواند به کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل‌ها کمک کند.
• مکمل‌های غذایی: مکمل‌هایی مانند گلوکوزامین و کندرویتین ممکن است به بهبود سلامت مفصل‌ها کمک کنند، اگرچه تحقیقات درباره اثربخشی آن‌ها نتایج متناقضی داشته است.

جراحی برای درمان آرتوروز

در موارد شدید که درمان‌های محافظه‌کارانه مؤثر نیستند، ممکن است جراحی برای بهبود وضعیت مفصل‌ها و کاهش درد توصیه شود. روش‌های جراحی شامل:

• آرتروسکوپی: این روش شامل قرار دادن یک دوربین کوچک در داخل مفصل برای بررسی و تعمیر آسیب‌های مفصلی است.
• استئوتومی: تغییر شکل استخوان‌ها برای توزیع بهتر فشار بر مفصل‌ها
• تعویض مفصل (آرتروپلاستی): در این روش، مفصل آسیب‌دیده با یک مفصل مصنوعی جایگزین می‌شود. این روش معمولاً برای مفاصل زانو و لگن انجام می‌شود.

پیشگیری از آرتروز

آرتروز یک بیماری مزمن و دژنراتیو است که می‌تواند تأثیرات منفی قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد. تشخیص و درمان زودهنگام، همراه با تغییرات سبک زندگی، می‌تواند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کند.  پیشگیری از آرتروز می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. برخی از راه‌های پیشگیری شامل:

• حفظ وزن مناسب می‌تواند فشار بر مفاصل را کاهش دهد.
• ورزش منظم و تقویت عضلات اطراف مفاصل و حفظ انعطاف‌پذیری
• اجتناب از آسیب‌های مفصلی و استفاده از تجهیزات محافظ در هنگام ورزش و انجام فعالیت‌های فیزیکی
• تغذیه سالم و مصرف غذاهای حاوی کلسیم و ویتامین D برای تقویت استخوان‌ها و غضروف‌ها
• اجتناب از حرکات تکراری و استراحت‌های منظم در طول فعالیت‌های تکراری

با این وجود با توجه به پیشرفت‌های پزشکی و تکنیک‌های درمانی جدید، بیماران می‌توانند از درمان‌های متنوع و مؤثر برای مدیریت این بیماری بهره‌مند شوند. آگاهی از علائم، عوامل خطر و روش‌های پیشگیری و درمان آرتروز می‌تواند به افراد کمک کند تا بهتر با این بیماری مقابله کنند و زندگی فعالتری داشته باشند.