Author: دکتر سمیعی

اسکولیوز چیست؟

اسکولیوز به انحراف غیرطبیعی ستون فقرات به‌سمت چپ یا راست گفته می‌شود. این وضعیت می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله ناهنجاری‌های مادرزادی، بیماری‌های عصبی عضلانی یا دلایل ایدیوپاتیک (بی‌دلیل) ایجاد شود. اسکولیوز می‌تواند باعث درد، محدودیت حرکتی و در موارد شدید، مشکلات تنفسی شود. درمان‌ها شامل فیزیوتراپی، استفاده از بریس و در موارد شدیدتر، جراحی هستند.

علل انحراف ستون فقرات (اسکولیوز)

انحراف ستون فقرات (اسکولیوز) ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. برخی از این دلایل شامل:

• اسکولیوز مادرزادی: که در نتیجه ناهنجاری‌های مادرزادی ستون فقرات رخ می‌دهد.

• اسکولیوز اکتسابی: این نوع اسکولیوز به علت آسیب‌ها، بیماری‌ها یا سایر شرایط ایجاد می‌شود.

• اسکولیوز ایدیوپاتیک: این نوع به دلیل ناشناخته بودن علت آن، بیشتر در نوجوانان دیده می‌شود.

همچنین، برخی از مشکلات مانند آرتروز و پوکی استخوان می‌توانند خطر ابتلا به اسکولیوز را افزایش دهند.

علائم انحراف ستون فقرات (اسکولیوز)

علائم انحراف ستون فقرات می‌تواند بسته به شدت و نوع اسکولیوز متغیر باشد. در برخی از افراد، اسکولیوز ممکن است هیچ‌گونه علائم واضحی نداشته باشد و تنها در معاینات پزشکی یا از طریق تصویربرداری قابل شناسایی باشد. با این حال، در بسیاری از موارد، علائم فیزیکی و درد ممکن است به‌طور قابل توجهی کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. برخی از علائم رایج انحراف ستون فقرات عبارتند از:

1. درد کمر و گردن

یکی از شایع‌ترین علائم اسکولیوز، درد کمر و گردن است. این درد ممکن است به دلیل فشار غیرطبیعی بر روی عضلات و مفاصل ستون فقرات ایجاد شود. در صورتی که درمانی برای این وضعیت صورت نگیرد، درد می‌تواند مزمن شود و در انجام فعالیت‌های روزانه محدودیت‌هایی ایجاد کند.

2.انحراف غیرطبیعی در قامت بدن

یکی از نشانه‌های آشکار اسکولیوز، تغییر در شکل بدن است. این تغییرات می‌تواند شامل کج شدن شانه‌ها، تفاوت در ارتفاع استخوان‌های لگن، و انحراف واضح ستون فقرات باشد. این علائم معمولاً در مراحل پیشرفته‌تر بیماری بیشتر قابل مشاهده هستند و ممکن است تأثیر زیادی بر زیبایی ظاهری فرد بگذارند.

3.ناراحتی در تنفس

در موارد شدیدتر اسکولیوز، انحراف ستون فقرات می‌تواند فشار زیادی بر ریه‌ها وارد کند، به‌ویژه اگر انحراف به‌سمت قسمت بالایی ستون فقرات (سینه) باشد. این فشار می‌تواند باعث مشکلات تنفسی و کاهش ظرفیت تنفسی شود. افراد مبتلا به اسکولیوز شدید ممکن است در تنفس عمیق یا انجام فعالیت‌های جسمانی مشکل داشته باشند.

4.بی‌حسی و ضعف در اندام‌ها

اگر انحراف ستون فقرات به‌حدی شدید باشد که بر روی اعصاب نخاعی فشار وارد کند، ممکن است بیمار احساس بی‌حسی، سوزش یا ضعف در اندام‌ها تجربه کند. این وضعیت می‌تواند به طور خاص در اندام‌های پایینی بدن (پاها) مشاهده شود و ممکن است به‌تدریج شدت یابد. در موارد شدیدتر، ممکن است مشکلات حرکتی یا اختلالات عصبی ایجاد شوند.

5. اختلال در تعادل و هماهنگی

انحراف شدید ستون فقرات می‌تواند تعادل و هماهنگی بدن را تحت تأثیر قرار دهد. این مشکل به‌ویژه در مواردی که اسکولیوز به‌طور قابل توجهی ستون فقرات را خم کرده باشد، بیشتر مشاهده می‌شود. در این موارد، فرد ممکن است در حفظ تعادل هنگام ایستادن یا راه رفتن دچار مشکل شود.

6.افزایش خستگی و ضعف عمومی

افراد مبتلا به اسکولیوز ممکن است احساس خستگی و ضعف عمومی بیشتری داشته باشند. این خستگی ناشی از تلاش اضافی عضلات برای جبران انحراف ستون فقرات است که می‌تواند به‌ویژه پس از فعالیت‌های طولانی مدت یا فیزیکی شدید، بیشتر نمایان شود.

در نهایت، باید یادآوری کرد که علائم اسکولیوز ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و شدت آن بستگی به میزان انحراف ستون فقرات دارد. در صورتی که علائمی مشابه این‌ها مشاهده شود، بهتر است هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کرده و تحت ارزیابی و درمان مناسب قرار گیرید.

روش‌های تشخیص انحراف ستون فقرات

تشخیص انحراف ستون فقرات از طریق بررسی‌های فیزیکی و تصویربرداری انجام می‌شود:

1. معاینه فیزیکی: پزشک با بررسی وضعیت بدنی بیمار و اندازه‌گیری میزان انحراف ستون فقرات، می‌تواند تشخیص اولیه را بدهد.

2. رادیوگرافی (X-ray): برای اندازه‌گیری دقیق زاویه انحراف و تعیین شدت بیماری، از رادیوگرافی استفاده می‌شود.

3. MRI یا سی‌تی اسکن: برای ارزیابی دقیق‌تر و بررسی آسیب‌های عصبی یا ساختارهای نرم استفاده می‌شود.

درمان‌های غیرجراحی انحراف ستون فقرات

در مراحل اولیه و در موارد خفیف‌تر انحراف ستون فقرات، روش‌های غیرجراحی می‌توانند مؤثر باشند:

1. فیزیوتراپی: تمرینات فیزیوتراپی می‌توانند به تقویت عضلات پشت، شکم و گردن کمک کرده و وضعیت بدن را اصلاح کنند. تمرینات کششی و تقویتی به کاهش درد و بهبود عملکرد ستون فقرات کمک می‌کنند.

2. بریس‌ها (کمربندهای اصلاحی): استفاده از بریس در مواردی که انحراف ستون فقرات در حال پیشرفت است، می‌تواند به جلوگیری از بدتر شدن وضعیت کمک کند. این روش به‌ویژه در نوجوانان مؤثر است.

3. داروها: مسکن‌های ساده و داروهای ضدالتهاب برای کاهش درد و التهاب استفاده می‌شوند.

4. رادیوفرکوئنسی (RF): این روش برای کاهش درد‌های مزمن ستون فقرات و کاهش فشار عصبی مفید است.

درمان‌های جراحی انحراف ستون فقرات

در موارد شدید انحراف ستون فقرات یا زمانی که درمان‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، بریس‌ها و داروها مؤثر نباشند، جراحی می‌تواند گزینه‌ای حیاتی برای درمان باشد. هدف از جراحی اصلاح انحراف، کاهش درد، جلوگیری از پیشرفت وضعیت و بهبود کیفیت زندگی بیمار است. روش‌های جراحی مختلفی برای درمان انحراف ستون فقرات وجود دارد که به‌طور عمده شامل جراحی فیوژن ستون فقرات و استفاده از لوازم اصلاحی است. در ادامه به تفصیل به این روش‌ها می‌پردازیم:

1. جراحی فیوژن ستون فقرات (Spinal Fusion Surgery)

جراحی فیوژن ستون فقرات یکی از روش‌های رایج در درمان انحراف شدید ستون فقرات است. در این روش، هدف اصلی ثابت کردن مهره‌ها به یکدیگر به‌منظور جلوگیری از پیشرفت انحراف و کاهش درد ناشی از آن است. این جراحی معمولاً در مواردی انجام می‌شود که انحراف ستون فقرات به‌طور قابل توجهی وضعیت بیمار را تحت تأثیر قرار داده و روش‌های غیرجراحی به‌تنهایی مؤثر نبوده‌اند.

در این فرآیند، پزشک از پیوند استخوانی برای جوش دادن مهره‌ها به یکدیگر استفاده می‌کند. این کار می‌تواند با استفاده از استخوان‌های خود بیمار (پیوند اتوگرافت) یا از مواد مصنوعی (پیوند آلوگرافت) صورت گیرد. همچنین برای ایجاد ثبات و حمایت از ستون فقرات، ممکن است از پیچ و میله‌های فلزی استفاده شود.

مزایا و معایب جراحی فیوژن ستون فقرات

این جراحی می‌تواند کمک زیادی به کاهش درد و جلوگیری از بدتر شدن انحراف کند، اما ممکن است محدودیت‌هایی در حرکت و انعطاف‌پذیری ستون فقرات ایجاد شود. همچنین مدت زمان بهبودی ممکن است طولانی باشد.

2. لوازم اصلاحی (Corrective Devices)

در برخی از موارد، به‌ویژه در بیماران جوان یا در مواردی که انحراف ستون فقرات در مراحل ابتدایی است، ممکن است از لوازم اصلاحی برای اصلاح انحراف استفاده شود. این لوازم شامل پیچ و میله‌های فلزی هستند که برای اصلاح و تثبیت ستون فقرات به‌کار می‌روند. این روش معمولاً در مواردی به کار می‌رود که جراحی فیوژن برای اصلاح انحراف مناسب نباشد یا بیمار در شرایطی قرار داشته باشد که نیاز به درمان فوری‌تر داشته باشد.

این روش به‌طور خاص برای افرادی که اسکولیوز پیشرفته دارند، بسیار مفید است. پزشکان معمولاً این پیچ‌ها و میله‌ها را برای اصلاح انحراف‌های پیچیده‌تر به کار می‌برند.

مزایا و معایب لوازم اصلاحی

استفاده از لوازم اصلاحی می‌تواند انحراف را به‌طور مؤثر کاهش دهد و از پیشرفت آن جلوگیری کند، اما در برخی موارد ممکن است منجر به عوارضی مانند عفونت یا آسیب به بافت‌های اطراف شود.

3. جراحی برای آسیب به نخاع یا اعصاب

در صورتی که انحراف ستون فقرات به‌حدی شدید باشد که فشار زیادی به نخاع یا اعصاب وارد کند، این وضعیت می‌تواند باعث بروز علائمی نظیر بی‌حسی، ضعف در اندام‌ها، یا اختلال در حرکت شود. در چنین مواردی، جراحی باید برای اصلاح وضعیت و جلوگیری از آسیب بیشتر به سیستم عصبی انجام شود.

جراحی برای این شرایط معمولاً شامل حذف فشار از روی نخاع (دکمپرشن) و اصلاح انحراف است. این روش می‌تواند شامل برداشتن دیسک‌های آسیب‌دیده یا مهره‌هایی باشد که به نخاع فشار وارد می‌کنند.

مزایا و معایب جراحی برای آسیب نخاع

اگر جراحی به‌موقع انجام شود، می‌تواند از آسیب بیشتر به نخاع و اعصاب جلوگیری کرده و به کاهش درد و بهبود عملکرد عصبی کمک کند. با این حال، خطر عوارض مانند عفونت، آسیب به اعصاب یا خونریزی وجود دارد.

4. مراقبت‌های بعد از جراحی

پس از انجام جراحی‌های مربوط به انحراف ستون فقرات، مرحله بهبودی بسیار مهم است. بیماران باید تحت مراقبت‌های ویژه‌ای قرار گیرند و فیزیوتراپی و توانبخشی به‌طور منظم انجام شود تا بهبود حرکت و کاهش درد در مناطق تحت درمان حاصل شود.

فیزیوتراپی:
پس از جراحی، فیزیوتراپی به بیمار کمک می‌کند تا به تدریج به وضعیت عادی خود بازگردد و از ایجاد مشکلات جدید جلوگیری شود. فیزیوتراپی شامل تمرینات کششی و تقویتی برای تقویت عضلات اطراف ستون فقرات است.

5. جراحی مینی‌مال اینویزیو (Minimal Invasive Surgery)

در برخی موارد، از روش‌های جراحی مینی‌مال اینویزیو برای اصلاح انحراف ستون فقرات استفاده می‌شود. این روش به‌طور کلی نیاز به برش‌های کوچک‌تر و زمان بهبودی سریع‌تر دارد. با این حال، در موارد شدید، این روش نمی‌تواند به اندازه جراحی‌های سنتی مؤثر باشد.

در نهایت، جراحی برای درمان انحراف ستون فقرات معمولاً زمانی توصیه می‌شود که روش‌های غیرجراحی قادر به کنترل وضعیت نباشند یا خطرات جدی برای بیمار وجود داشته باشد. پیش از هرگونه تصمیم‌گیری، مشاوره با پزشک متخصص و ارزیابی دقیق وضعیت بیمار ضروری است.

پیشگیری از انحراف ستون فقرات

اگرچه برخی از انواع انحراف ستون فقرات، به‌ویژه آن‌هایی که ناشی از عوامل ژنتیکی یا مشکلات مادرزادی هستند، غیرقابل پیشگیری هستند، اما رعایت نکات پیشگیرانه می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به این وضعیت کمک کرده و به حفظ سلامت ستون فقرات در طول زمان منجر شود. در ادامه، به برخی از مهم‌ترین اقداماتی که می‌توان برای پیشگیری از انحراف ستون فقرات انجام داد، اشاره خواهیم کرد:

1. حفظ وضعیت بدن صحیح (Posture)

یکی از مهم‌ترین عواملی که می‌تواند به جلوگیری از انحراف ستون فقرات کمک کند، حفظ وضعیت صحیح بدن است. بسیاری از مشکلات ستون فقرات، مانند اسکولیوز و کیفوز، ناشی از عادات بد در نشستن، ایستادن یا حرکت کردن هستند. برای کاهش خطر ابتلا به انحراف، بهتر است همیشه بدن را در موقعیت طبیعی خود نگه دارید.

• نشستن درست: هنگام نشستن، از صندلی‌هایی استفاده کنید که پشتیبانی خوبی از کمر داشته باشند. از خم شدن به جلو و نشستن در وضعیت‌های غیرطبیعی خودداری کنید. بهتر است هنگام نشستن، زانوها در سطحی پایین‌تر از ران‌ها قرار داشته باشند.

• ایستادن صحیح: در هنگام ایستادن، وزن بدن خود را به طور یکنواخت بین دو پا توزیع کنید و از ایستادن به مدت طولانی در یک وضعیت ثابت خودداری کنید. همچنین باید از خم شدن بیش از حد به جلو یا عقب جلوگیری کرد.

• حرکت صحیح: هنگام برداشتن اجسام سنگین، از خم کردن کمر اجتناب کنید و به جای آن از پاها برای بلند کردن اشیاء استفاده کنید. این کار فشار زیادی را از روی ستون فقرات برداشته و از آسیب‌های احتمالی جلوگیری می‌کند.

2. ورزش منظم و تقویت عضلات پشت و شکم

ورزش و فعالیت بدنی منظم به تقویت عضلات اطراف ستون فقرات کمک می‌کند، که این امر می‌تواند از بروز مشکلات ستون فقرات جلوگیری کند. عضلات قوی پشت و شکم نقش مهمی در حمایت از ستون فقرات دارند و به جلوگیری از فشار اضافی بر روی آن کمک می‌کنند.

• تمرینات کششی: کشش‌های منظم می‌تواند از ایجاد تنش در عضلات و بافت‌های اطراف ستون فقرات جلوگیری کرده و انعطاف‌پذیری آن را افزایش دهد.

• تمرینات تقویتی: تمریناتی که بر روی تقویت عضلات کمر، شکم و ناحیه لگن تمرکز دارند، می‌توانند به بهبود وضعیت بدن و حمایت از ستون فقرات کمک کنند. برخی از تمرینات مفید شامل پلانک، دراز و نشست و تمرینات با کش‌های مقاومتی هستند.

• ورزش‌های هوازی: فعالیت‌هایی مانند شنا، دویدن یا دوچرخه‌سواری می‌توانند به حفظ سلامت کلی بدن و افزایش قدرت قلبی و عروقی کمک کنند، که این امر تأثیر مستقیمی بر سلامت ستون فقرات دارد.

3. استفاده از صندلی‌های ارگونومیک و تجهیزات مناسب

استفاده از صندلی‌های ارگونومیک در محل کار یا خانه می‌تواند تأثیر زیادی بر کاهش فشار بر ستون فقرات داشته باشد. این صندلی‌ها به‌طور خاص طراحی شده‌اند تا حمایت بهتری از کمر و گردن ارائه دهند و به حفظ وضعیت طبیعی بدن کمک کنند.

• صندلی‌های مناسب برای کار: اگر زمان زیادی را در پشت میز یا کامپیوتر می‌گذرانید، از صندلی‌های ارگونومیک استفاده کنید که پشتیبانی لازم را برای کمر فراهم می‌کنند. این صندلی‌ها معمولاً دارای پشتی قوس‌دار هستند که از انحنای طبیعی کمر پشتیبانی می‌کند و کمک می‌کند تا از خم شدن بیش از حد به جلو جلوگیری شود.

• تنظیمات درست میز و مانیتور: در هنگام کار با کامپیوتر، ارتفاع میز و مانیتور را طوری تنظیم کنید که شانه‌ها و گردن در وضعیت راحت و طبیعی قرار بگیرند. در غیر این صورت، خم شدن طولانی مدت به جلو یا عقب می‌تواند باعث فشار بر روی ستون فقرات و در نتیجه بروز مشکلاتی مانند گردن درد و کمردرد شود.

4. اجتناب از اضافه‌وزن

وزن اضافی بدن، به‌ویژه در ناحیه شکم، می‌تواند فشار زیادی بر ستون فقرات وارد کند و به تدریج باعث انحراف و مشکلات دیگر در این ناحیه شود. بنابراین، حفظ وزن سالم و جلوگیری از چاقی یکی از اقدامات پیشگیرانه مهم برای حفظ سلامت ستون فقرات است.

• رژیم غذایی سالم: خوردن مواد غذایی مغذی که سرشار از کلسیم و ویتامین D هستند، به تقویت استخوان‌ها و مفاصل کمک می‌کند. مصرف مواد غذایی مانند لبنیات، سبزیجات برگ سبز و ماهی‌های چرب می‌تواند تأثیر زیادی در سلامت استخوان‌ها داشته باشد.

• ورزش برای کنترل وزن: انجام فعالیت‌های ورزشی منظم به کاهش وزن و حفظ تناسب اندام کمک می‌کند، که این امر می‌تواند فشار اضافی را از روی ستون فقرات بردارد.

5. پرهیز از نشستن طولانی مدت

یکی از عادات نادرستی که می‌تواند به انحراف ستون فقرات منجر شود، نشستن طولانی مدت در یک وضعیت ثابت است. افراد معمولاً ساعت‌ها در پشت میز یا بر روی صندلی می‌نشینند که این وضعیت باعث فشار بر روی دیسک‌ها و مهره‌های ستون فقرات می‌شود.

• استراحت‌های مکرر: اگر مجبور به نشستن برای مدت طولانی هستید، حتماً هر 30 تا 60 دقیقه یکبار از جای خود برخیزید و چند دقیقه راه بروید یا کشش‌های ساده انجام دهید.

نتیجه‌گیری

انحراف ستون فقرات یکی از مشکلات شایع است که می‌تواند به دردهای مزمن و مشکلات دیگر منجر شود. تشخیص به‌موقع و استفاده از روش‌های درمانی مناسب می‌تواند کیفیت زندگی فرد را بهبود بخشد و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.
اگر شما یا یکی از عزیزانتان دچار انحراف ستون فقرات هستید، توصیه می‌شود که برای مشاوره و درمان به دکتر حمیدرضا سمیعی، متخصص درد، مراجعه کنید.

کیفوز چیست؟

کیفوز (Kyphosis) به حالتی از ستون فقرات گفته می‌شود که در آن قسمت فوقانی کمر (ناحیه توراسیک) بیش از حد به جلو خم شده است. در حالت طبیعی، ستون فقرات دارای انحنای خفیفی در ناحیه کمر و قفسه سینه است که به جذب فشار کمک می‌کند؛ اما در کیفوز، این انحنا بیش از حد شده و باعث قوس غیرعادی می‌شود.
در موارد شدید، کیفوز می‌تواند باعث ایجاد قوز واضح در پشت شود که نه تنها دردناک، بلکه از نظر روانی هم برای بیمار آزاردهنده است.

علل بروز کیفوز

علت ایجاد کیفوز می‌تواند بسیار متنوع باشد. در برخی افراد، این مشکل مادرزادی است، اما در بسیاری از موارد در طول زندگی ایجاد می‌شود. از مهم‌ترین علل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بد نشستن طولانی‌مدت (مخصوصاً در دوران نوجوانی)

• پوکی استخوان، که باعث شکستگی‌های فشاری مهره‌ها می‌شود

• بیماری دژنراتیو دیسک کمر که منجر به تغییر در ساختار مهره‌ها می‌شود

• آرتروز ستون فقرات

• صدمات و شکستگی‌های ستون فقرات

• بیماری‌های نورولوژیک یا عضلانی (مثل دیستروفی عضلانی)

• کیفوز شوئرمان: نوع خاصی از کیفوز که بیشتر در نوجوانان دیده می‌شود

• بیماری‌های عفونی یا تومورهای نخاعی (نادرتر)

در برخی موارد، افراد به طور طبیعی دارای انحنای بیشتری در ناحیه پشت هستند، اما این حالت بدون علامت و نیاز به درمان خاص باقی می‌ماند.

💡 نکته:
بیماری‌های زمینه‌ای ستون فقرات مثل بیماری دژنراتیو دیسک کمر نیز می‌توانند در شکل‌گیری یا تشدید کیفوز مؤثر باشند.

علائم و نشانه‌های درد کیفوز

علائم کیفوز بسته به شدت و علت زمینه‌ای آن می‌تواند متفاوت باشد. برخی افراد ممکن است تنها یک خمیدگی خفیف داشته باشند که درد یا مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما در موارد شدیدتر، علائم زیر مشاهده می‌شود:

• درد مزمن در ناحیه بالای کمر

• خستگی زودرس به دلیل فشار اضافی روی عضلات پشت

• محدودیت حرکتی و کاهش انعطاف‌پذیری ستون فقرات

• تغییر شکل قابل مشاهده در قامت (ظاهر قوزدار)

• درد هنگام ایستادن یا نشستن طولانی مدت

• اختلال در عملکرد ریه‌ها یا قلب در موارد بسیار شدید

• بی‌حسی یا گزگز در اندام‌ها (در صورت فشار بر اعصاب)

گاهی بیماران به دلیل شباهت علائم، مشکلات دیگری مانند تنگی کانال نخاعی را با کیفوز اشتباه می‌گیرند.

روش‌های تشخیص کیفوز

تشخیص دقیق کیفوز نیازمند بررسی دقیق سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و انجام آزمایشات تصویربرداری است. پزشک متخصص درد معمولاً این مراحل را دنبال می‌کند:

1. معاینه فیزیکی: بررسی وضعیت قامت بیمار در حالت ایستاده و نشسته برای ارزیابی میزان خمیدگی.

2. تصویربرداری:

• رادیوگرافی (X-ray): جهت اندازه‌گیری زاویه کیفوز و بررسی تغییرات مهره‌ها.

• MRI یا CT اسکن: در صورت نیاز به بررسی دقیق‌تر ساختار بافت‌های نرم و تشخیص فشار بر روی نخاع یا اعصاب.

3. ارزیابی عملکرد عصبی: در صورتی که علائم عصبی مانند بی‌حسی یا ضعف عضلانی وجود داشته باشد.

🧠 یادآوری:
در برخی موارد، درد ناشی از دیسک کمر هم می‌تواند با درد کیفوز اشتباه گرفته شود. بنابراین بررسی دقیق و افتراقی توسط متخصص اهمیت زیادی دارد.

درمان درد کیفوز (قوز کمر)

درمان کیفوز به شدت خمیدگی، علت زمینه‌ای و علائم بیمار بستگی دارد. هدف درمان، کاهش درد، اصلاح وضعیت بدنی و پیشگیری از پیشرفت انحنا است. درمان‌ها معمولاً به دو دسته‌ی غیرجراحی و جراحی تقسیم می‌شوند:

درمان‌های غیرجراحی کیفوز

1. فیزیوتراپی: یکی از پایه‌های اصلی درمان کیفوز، فیزیوتراپی تخصصی است. تمرینات کششی و تقویتی به بهبود انعطاف‌پذیری، اصلاح وضعیت بدن و تقویت عضلات پشتی کمک می‌کنند.

2. ورزش‌های اصلاحی: برخی حرکات خاص مانند ورزش‌های ویلیامز برای کمر می‌توانند به بهبود وضعیت ستون فقرات و کاهش درد کمک کنند. این ورزش‌ها با افزایش قدرت عضلات شکم و پشت، فشار روی مهره‌ها را کاهش می‌دهند.

3. استفاده از بریس (قوزبند): در نوجوانانی که هنوز در حال رشد هستند، استفاده از بریس می‌تواند مانع پیشرفت کیفوز شود.

4. درمان دارویی: مسکن‌ها و داروهای ضدالتهاب می‌توانند به کنترل درد کمک کنند.

5. تزریقات تخصصی: در برخی موارد که درد ناشی از تحریک عصبی است، تزریق‌های تخصصی مانند تزریق اپیدورال یا رادیوفرکوئنسی (RF) می‌تواند در کاهش درد مؤثر باشد.

درمان‌های جراحی کیفوز

اگر کیفوز شدید باشد (زاویه خمیدگی بیش از ۷۵ درجه)، یا درد شدید و مقاوم به درمان‌های غیرجراحی وجود داشته باشد، جراحی ممکن است توصیه شود. انواع جراحی عبارتند از:

• دیسککتومی: برداشتن دیسک‌های آسیب‌دیده در صورت فشردگی عصبی

• جراحی فیوژن ستون فقرات: تثبیت مهره‌ها با استفاده از پیچ و میله برای اصلاح انحنا

البته انتخاب روش درمان جراحی به شرایط فردی بیمار بستگی دارد و توسط پزشک متخصص تعیین می‌شود.

پیشگیری از ایجاد یا پیشرفت کیفوز

گرچه برخی انواع کیفوز (مثل کیفوز مادرزادی یا شوئرمان) قابل پیشگیری نیستند، اما بسیاری از موارد قابل کنترل و کاهش ریسک هستند. مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری عبارتند از:

• اصلاح عادت‌های نشستن: نشستن طولانی‌مدت با وضعیت اشتباه می‌تواند فشار زیادی به مهره‌های ستون فقرات وارد کند. بهتر است پس از هر ۳۰ تا ۴۵ دقیقه نشستن، کمی حرکت کنید و تغییر وضعیت دهید.
   مقاله «مضرات نشستن بیش از حد» می تواند برای شما مفید باشد.

• ورزش منظم: انجام تمرینات کششی و تقویتی برای کمر و شکم به پشتیبانی بهتر ستون فقرات کمک می‌کند.

• حفظ وزن مناسب: چاقی می‌تواند فشار مضاعفی بر روی ستون فقرات وارد کند و خطر ابتلا به دردهای کمری، از جمله کیفوز را افزایش دهد.

• توجه به سلامت استخوان‌ها: پیشگیری از پوکی استخوان با مصرف کافی کلسیم و ویتامین D، ورزش‌های مقاومتی و معاینه‌های دوره‌ای می‌تواند از شکستگی‌های فشاری و در نتیجه کیفوز جلوگیری کند.

• استفاده از تجهیزات مناسب: مثلاً انتخاب صندلی‌های ارگونومیک در محیط کار یا خانه می‌تواند فشار روی ستون فقرات را به حداقل برساند.

نکاتی برای مدیریت بهتر زندگی با کیفوز

• استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی و کنترل استرس به کاهش تنش عضلانی کمک می‌کند.

• رعایت اصول صحیح بلند کردن اجسام (از زانوها، نه از کمر) برای پیشگیری از آسیب‌های بیشتر ضروری است.

• مراجعه منظم به متخصص درد جهت ارزیابی و پیگیری روند بیماری اهمیت زیادی دارد.

جمع‌بندی: اهمیت توجه به درمان درد کیفوز

کیفوز یا قوز کمر، اگرچه در ظاهر ممکن است تنها یک تغییر در فرم بدن به نظر برسد، اما در واقع می‌تواند پیامدهای جدی برای سلامت فرد به همراه داشته باشد. از دردهای مزمن و محدودیت حرکتی گرفته تا مشکلات تنفسی و قلبی در موارد شدیدتر. خوشبختانه با تشخیص به‌موقع، رعایت روش‌های پیشگیری و بهره‌گیری از درمان‌های تخصصی، می‌توان این مشکل را تا حد زیادی کنترل یا حتی درمان کرد.

اگر شما یا یکی از عزیزانتان دچار علائم کیفوز هستید یا از دردهای مزمن کمر رنج می‌برید، توصیه می‌کنیم بدون اتلاف وقت به متخصص درد مراجعه کنید. دکتر حمیدرضا سمیعی، با تجربه‌ی گسترده در تشخیص و درمان اختلالات ستون فقرات، می‌تواند بهترین راهکار درمانی متناسب با شرایط شما را ارائه دهد.

برای مشاوره و تعیین وقت ملاقات، با کلینیک دکتر حمیدرضا سمیعی در ارتباط باشید و یک گام مؤثر برای بهبود کیفیت زندگی خود بردارید.

 

تحریک طناب نخاعی چیست؟

تحریک طناب نخاعی یک درمان کم‌تهاجمی است که با کاشت دستگاهی در بدن، سیگنال‌های درد را مختل می‌کند. این سیگنال‌ها که از اعصاب به مغز ارسال می‌شوند، با تحریک الکتریکی کنترل‌شده تغییر می‌یابند و مغز به جای درد، احساس سوزن‌سوزن شدن یا لرزش را دریافت می‌کند.

موارد استفاده از تحریک طناب نخاعی

این روش معمولاً برای بیمارانی استفاده می‌شود که به درمان‌های متداول مانند دارو یا فیزیوتراپی پاسخ نداده‌اند. شرایط زیر از مهم‌ترین موارد کاربرد این روش هستند:

• درد پس از جراحی ستون فقرات (FBSS): بیماران مبتلا به سندروم جراحی ناموفق ستون فقرات.
• نورالژی محیطی: مانند نوروپاتی دیابتی یا دردهای عصب سیاتیک.
• درد مزمن کمر و گردن: ناشی از آسیب یا بیماری.
• دردهای ناشی از بیماری‌های عروقی: مانند سندروم درد منطقه‌ای پیچیده (CRPS).
• دردهای ناشی از سرطان: در مراحل پیشرفته.

نحوه عملکرد تحریک طناب نخاعی

دستگاه تحریک طناب نخاعی (Spinal Cord Stimulation یا SCS) یکی از روش‌های پیشرفته و کم‌تهاجمی برای مدیریت دردهای مزمن است. این دستگاه با استفاده از سیگنال‌های الکتریکی به طناب نخاعی، فرآیند انتقال سیگنال‌های درد را مختل می‌کند و احساس درد را در بیمار کاهش می‌دهد. دستگاه تحریک طناب نخاعی شامل سه بخش اصلی است که هر یک نقش حیاتی در عملکرد کلی این روش دارند:

۱. الکترودها

الکترودها اجزای کلیدی دستگاه تحریک طناب نخاعی هستند که به طور مستقیم در نزدیکی نخاع و در ناحیه‌ای که درد احساس می‌شود، کاشته می‌شوند. این الکترودها سیم‌های بسیار نازک و انعطاف‌پذیر هستند که به دقت در فضای اطراف نخاع قرار می‌گیرند.
نقش الکترودها در تحریک طناب نخاعی به این صورت است که آن‌ها سیگنال‌های الکتریکی تولید شده توسط مولد پالس (IPG) را دریافت کرده و به نخاع ارسال می‌کنند. این سیگنال‌ها با سیگنال‌های درد در نخاع تداخل می‌کنند و انتقال پیام‌های درد به مغز را کاهش می‌دهند یا به طور کامل قطع می‌کنند. به عبارت دیگر، الکترودها نقش «مداخله‌کننده» را ایفا می‌کنند و حس درد را از بین می‌برند یا به طور قابل توجهی کاهش می‌دهند.

۲. مولد پالس (IPG)

مولد پالس (Implantable Pulse Generator یا IPG) یکی از اجزای اصلی دستگاه تحریک طناب نخاعی است که در زیر پوست بیمار کاشته می‌شود، معمولاً در ناحیه پایین کمر یا شکم. این دستگاه کوچک و قابل‌شارژ، وظیفه تولید سیگنال‌های الکتریکی است که به الکترودها ارسال می‌شود.
مولد پالس با استفاده از یک باتری داخلی که انرژی الکتریکی لازم برای تولید پالس‌ها را فراهم می‌کند، سیگنال‌هایی با فرکانس‌های مختلف ایجاد می‌کند. این پالس‌ها به طور مداوم یا در الگوهای خاص به نخاع ارسال می‌شوند تا پاسخ‌های درد را تحت کنترل قرار دهند. شدت و فرکانس این پالس‌ها می‌تواند بسته به نیاز بیمار و وضعیت درمان، تنظیم شود.

۳. کنترل‌کننده خارجی

کنترل‌کننده خارجی یا «کنترلر» وسیله‌ای است که بیمار می‌تواند برای تنظیم دستگاه استفاده کند. این دستگاه معمولاً به صورت یک ریموت کنترل کوچک است که بیمار یا پزشک می‌توانند از آن برای تغییر شدت یا نوع تحریک استفاده کنند.
کنترل‌کننده به بیمار اجازه می‌دهد تا بسته به نیازهای خود، تنظیمات مختلفی را انجام دهد. این شامل تنظیم فرکانس و شدت پالس‌ها است تا بیمار بتواند راحتی و تسکین درد خود را بهینه کند. برخی از دستگاه‌ها حتی امکان تنظیم مکانیزم‌های خاص مانند حالت‌های پیشرفته تحریک با فرکانس بالا یا فرکانس پایین را فراهم می‌کنند.

تأثیر سیگنال‌های الکتریکی بر درد

عملکرد اصلی تحریک طناب نخاعی در جلوگیری از انتقال سیگنال‌های درد به مغز است. وقتی درد ناشی از آسیب‌های عصبی یا شرایط مزمن مانند درد کمر، سیاتیک یا نوروپاتی به نخاع می‌رسد، به طور معمول سیگنال‌هایی به مغز ارسال می‌شوند که احساس درد ایجاد می‌کنند. تحریک الکتریکی می‌تواند این سیگنال‌ها را تغییر دهد یا مسدود کند.

هنگامی که سیگنال‌های الکتریکی به طناب نخاعی ارسال می‌شوند، سیستم عصبی به جای دریافت سیگنال‌های درد، سیگنال‌های الکتریکی بی‌ضرر دریافت می‌کند که احساساتی مانند «سوزن‌سوزن شدن» یا «لرزش» ایجاد می‌کند. این فرآیند می‌تواند درد را مهار کرده یا شدت آن را به حداقل برساند.
در نتیجه، دستگاه تحریک طناب نخاعی به بیمار این امکان را می‌دهد که احساس درد را کمتر کند و کیفیت زندگی او بهبود یابد. این روش به خصوص برای بیمارانی که به درمان‌های دارویی یا جراحی‌های معمولی پاسخ نداده‌اند، گزینه‌ای مناسب است.

تنظیمات و شخصی‌سازی درمان

یکی از ویژگی‌های بارز دستگاه‌های تحریک طناب نخاعی، قابلیت شخصی‌سازی درمان است. با توجه به این که شدت و نوع درد در بیماران مختلف متفاوت است، دستگاه‌های SCS به گونه‌ای طراحی شده‌اند که بیمار می‌تواند با استفاده از کنترل‌کننده خارجی، سیگنال‌های الکتریکی را تنظیم کند. این ویژگی به بیمار این امکان را می‌دهد که در هر زمان بر اساس وضعیت خود تنظیمات را تغییر دهد و بدین ترتیب تسکین بهتری از درد خود دریافت کند.

این امر همچنین به پزشکان این امکان را می‌دهد که برنامه‌های درمانی دقیق‌تری برای هر بیمار طراحی کنند. تنظیمات دستگاه می‌توانند با گذر زمان و با توجه به تغییرات در وضعیت بیمار، تنظیم شوند.

فرآیند کاشت دستگاه

الف) آزمایش اولیه

قبل از کاشت دائم، دستگاه به صورت موقت برای یک دوره آزمایشی نصب می‌شود تا تأثیر آن ارزیابی شود. در این دوره، اگر بیمار کاهش قابل‌توجهی در درد تجربه کند، کاشت دائم انجام می‌شود.

ب) کاشت دائم

جراحی کاشت دائم شامل دو مرحله است:

1. نصب الکترودها در نزدیکی نخاع.
2. قرار دادن مولد پالس زیر پوست، معمولاً در ناحیه پایین کمر یا شکم.

مزایای تحریک طناب نخاعی

• کاهش درد: تا 50-70 درصد کاهش در شدت درد.
• کاهش مصرف دارو: کاهش نیاز به داروهای مسکن، به‌ویژه اوپیوئیدها.
• بهبود کیفیت زندگی: افزایش توانایی برای انجام فعالیت‌های روزمره.
• قابل تنظیم بودن: امکان تنظیم شدت و نوع تحریک توسط بیمار.
• برگشت‌پذیری: در صورت عدم اثربخشی یا مشکلات، دستگاه می‌تواند به راحتی خارج شود.

مطالعه مقالات “تزریق دیسکوژل“، “اوزون تراپی” و “فتق دیسک کمر” توصیه میشود.

میزان موفقیت تحریک طناب نخاعی

تحریک طناب نخاعی (SCS) به طور کلی در حدود 50 تا 70 درصد از بیماران به کاهش قابل‌توجه درد و بهبود کیفیت زندگی منجر می‌شود. موفقیت درمان به عواملی همچون نوع درد، مدت زمان درد، پاسخ بدن به تحریک و محل قرارگیری دقیق الکترودها بستگی دارد. این درمان برای بیمارانی که دردهای عصبی مانند درد پس از جراحی ستون فقرات یا نوروپاتی دیابتی دارند، مؤثرتر است. در حالی که در برخی بیماران ممکن است کاهش کامل درد مشاهده شود، دیگران تنها کاهش جزئی تجربه می‌کنند. در مجموع، این روش به بسیاری از بیماران کمک می‌کند تا بهبود قابل‌توجهی در مدیریت درد خود داشته باشند.

محدودیت‌ها و عوارض احتمالی تحریک طناب نخاعی

اگرچه تحریک طناب نخاعی روشی ایمن است، اما ممکن است با برخی محدودیت‌ها و عوارض همراه باشد:

• عدم اثربخشی برای همه بیماران: برخی افراد ممکن است به این روش پاسخ ندهند.
• عفونت: در محل کاشت دستگاه.
• جابجایی الکترودها: که ممکن است نیاز به جراحی مجدد داشته باشد.
• مشکلات فنی دستگاه: مانند تخلیه سریع باتری یا خرابی مولد پالس.
• احساس ناخوشایند تحریک: برای برخی بیماران.

پیشرفت‌های نوین در تحریک طناب نخاعی

• تحریک با فرکانس بالا: روشی پیشرفته که به جای ایجاد حس سوزن‌سوزن شدن، درد را به طور کامل سرکوب می‌کند.
• تحریک بسته‌شده: تکنیکی که سیگنال‌های الکتریکی را به طور هدفمند به نواحی خاصی از نخاع ارسال می‌کند.
• باتری‌های قابل شارژ: افزایش طول عمر دستگاه و کاهش نیاز به جراحی‌های مجدد.

مراقبت‌های پس از کاشت

• مراجعه منظم به پزشک: برای تنظیم دستگاه و بررسی وضعیت.
• اجتناب از فعالیت‌های شدید: به ویژه در هفته‌های اول پس از جراحی.
• آموزش بیمار: در مورد نحوه استفاده از کنترل‌کننده دستگاه و مراقبت از محل کاشت.

نتیجه‌گیری

تحریک طناب نخاعی یکی از روش‌های پیشرفته و کم‌تهاجمی برای مدیریت دردهای مزمن است که به بسیاری از بیماران امکان بازگشت به زندگی عادی را می‌دهد. ارزیابی دقیق بیمار، انتخاب مناسب روش، و مراقبت‌های پس از کاشت نقش کلیدی در موفقیت این درمان دارد. با پیشرفت فناوری، این روش به طور مداوم بهبود می‌یابد و می‌تواند گزینه‌ای ایده‌آل برای افرادی باشد که به درمان‌های دیگر پاسخ نداده‌اند.

 

علت وقوع سندروم جراحی ناموفق ستون فقرات

FBSS یا همان سندروم جراحی ناموفق ستون فقرات می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:

الف) عوامل مرتبط با بیمار

• تشخیص نادرست: گاهی اوقات علت اصلی درد به درستی شناسایی نمی‌شود و جراحی برای مشکل اشتباهی انجام می‌شود.
• بیماری‌های همراه: شرایطی مانند دیابت، چاقی، یا افسردگی می‌توانند فرایند بهبودی را مختل کنند.

ب) عوامل مرتبط با جراحی

• اشتباهات جراحی: آسیب به اعصاب، مهره‌ها یا بافت‌های اطراف می‌تواند درد را بدتر کند.
• انتخاب نامناسب تکنیک جراحی: برخی روش‌های جراحی ممکن است برای مشکل خاص بیمار مناسب نباشند.
• جای‌گذاری نامناسب ایمپلنت‌ها: مشکلاتی مانند حرکت یا شکستگی ایمپلنت‌ها می‌توانند علائم را تشدید کنند.

ج) مشکلات پس از جراحی

• تشکیل اسکار (جوشگاه): بافت اسکار می‌تواند بر روی اعصاب فشار وارد کند.
• تخریب تدریجی مهره‌ها یا دیسک‌های مجاور: جراحی ممکن است باعث فشار بیش از حد بر مهره‌های مجاور شود و درد جدیدی ایجاد کند.

علائم سندروم جراحی ناموفق ستون فقرات

FBSS با مجموعه‌ای از علائم مختلف همراه است که می‌توانند در شدت و نوع متفاوت باشند:

• درد مزمن: درد مداوم در ناحیه کمر، گردن یا پاها که معمولاً پس از جراحی از بین نمی‌رود.
• بی‌حسی یا ضعف عضلانی: که می‌تواند در دست‌ها یا پاها احساس شود.
• کاهش توانایی حرکت: محدودیت در انجام فعالیت‌های روزمره.
• افسردگی و اضطراب: ناشی از تجربه درد مزمن و کاهش کیفیت زندگی.

چگونه FBSS تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص FBSS نیازمند بررسی دقیق تاریخچه پزشکی بیمار و انجام تست‌های مختلف است:

• بررسی تاریخچه پزشکی و جراحی: پزشک باید جزئیات کامل درباره جراحی‌های قبلی بیمار و نتایج آنها بداند.
• تصویربرداری پزشکی: مانند MRI، سی‌تی‌اسکن یا اشعه ایکس برای بررسی مشکلات ساختاری یا فشار بر اعصاب.
• آزمایش‌های الکترودیاگنوستیک: مانند EMG برای ارزیابی عملکرد اعصاب و عضلات.
• مشاوره روانشناختی: برای شناسایی تأثیرات روانی درد مزمن بر بیمار.

درمان سندروم جراحی ناموفق ستون فقرات

درمان سندروم جراحی ناموفق ستون فقرات بسته به شدت علائم و علت اصلی آن می‌تواند شامل روش‌های مختلفی باشد:

الف) درمان‌های غیرجراحی سندروم جراحی ناموفق ستون فقرات

• دارودرمانی: داروهای ضدالتهاب، مسکن‌ها، یا داروهای عصبی مانند گاباپنتین می‌توانند به کاهش درد کمک کنند.
• فیزیوتراپی: برای تقویت عضلات و بهبود انعطاف‌پذیری ستون فقرات.
• تزریق استروئید: برای کاهش التهاب و درد در ناحیه آسیب‌دیده.
• تحریک الکتریکی اعصاب (TENS): یک روش غیرتهاجمی برای کاهش درد مزمن.

ب) درمان‌های جراحی مجدد سندروم جراحی ناموفق ستون فقرات

• رفع فشار بر اعصاب: در صورتی که اسکار یا مواد جراحی باعث فشار بر اعصاب شده باشند.
• جراحی فیوژن مجدد (Fusion Surgery): برای تثبیت ستون فقرات.
• جای‌گذاری یا حذف ایمپلنت‌ها: در صورتی که ایمپلنت‌ها به درستی کار نمی‌کنند.

ج) روش‌های پیشرفته درمان سندروم جراحی ناموفق ستون فقرات

• تحریک طناب نخاعی (Spinal Cord Stimulation – SCS): استفاده از دستگاهی که سیگنال‌های درد را مسدود می‌کند.
• پروسیجرهای نوین مانند دیسکوژل یا PRP: که می‌توانند به کاهش درد کمک کنند.

پیشگیری از سندروم جراحی ناموفق ستون فقرات

الف) پیش از جراحی

• تشخیص دقیق: استفاده از تصویربرداری دقیق و مشاوره تخصصی برای شناسایی علت اصلی درد.
• انتخاب روش مناسب جراحی: انتخاب تکنیکی که با شرایط بیمار سازگار باشد.
• آگاهی بیمار: بیمار باید از مزایا، خطرات، و نتایج احتمالی جراحی آگاه باشد.

ب) پس از جراحی

• مراقبت‌های پس از عمل: شامل استراحت، فیزیوتراپی، و پیروی دقیق از توصیه‌های پزشک.
• مدیریت درد مزمن: استفاده از روش‌های درمانی مناسب برای جلوگیری از تشدید درد.
• پیگیری منظم: نظارت بر وضعیت بیمار برای شناسایی زودهنگام مشکلات احتمالی.

مطالعه مقالات “تزریق دیسکوژل“، “اوزون تراپی” و “تنگی کانال نخاعی” میتواند برای شما مفید باشد.

عوامل خطرساز سندروم جراحی ناموفق ستون فقرات (FBSS)

عوامل خطرساز سندروم جراحی ناموفق ستون فقرات شامل مجموعه‌ای از عوامل جسمی، روانی و مرتبط با جراحی است که احتمال بروز این سندروم را افزایش می‌دهد. این عوامل به شرح زیر دسته‌بندی می‌شوند:

۱. عوامل مرتبط با بیمار

الف) وضعیت جسمانی

• چاقی: وزن زیاد باعث افزایش فشار بر ستون فقرات شده و احتمال شکست جراحی را افزایش می‌دهد.
• دیابت: این بیماری می‌تواند فرایند بهبودی را کند کرده و خطر عفونت یا مشکلات دیگر را بالا ببرد.
• پوکی استخوان: استخوان‌های ضعیف توانایی کافی برای حمایت از ساختار ستون فقرات را ندارند.
• بیماری‌های همراه: بیماری‌هایی مانند مشکلات قلبی و عروقی یا اختلالات ایمنی می‌توانند بهبودی را دشوار کنند.

ب) وضعیت روانی

• افسردگی و اضطراب: شرایط روانی نامناسب می‌تواند درک بیمار از درد را افزایش داده و تأثیر درمان را کاهش دهد.
• انتظارات غیرواقع‌بینانه: بیمارانی که انتظارات نامعقول از جراحی دارند، در صورت عدم تحقق، ممکن است احساس شکست کنند.

ج) سبک زندگی

• سیگار کشیدن: سیگار باعث کاهش جریان خون و تأخیر در ترمیم بافت‌ها می‌شود.
• فعالیت بدنی ناکافی: ضعف عضلات به ویژه در ناحیه کمر می‌تواند حمایت از ستون فقرات را کاهش دهد.

۲. عوامل مرتبط با جراحی

الف) انتخاب نادرست روش جراحی

• تشخیص اشتباه: انتخاب روش جراحی برای مشکلی که علت واقعی درد نیست، منجر به عدم بهبودی می‌شود.
• روش نامناسب جراحی: هر بیمار نیاز به روش خاصی دارد و انتخاب اشتباه می‌تواند عوارض ایجاد کند.

ب) تکنیک جراحی

• آسیب به اعصاب یا بافت‌های اطراف: این اتفاق ممکن است به دلیل دقت ناکافی در جراحی رخ دهد.
• عمل ناقص یا ناکامل: در مواردی که جراح بخشی از مشکل را برطرف نکرده باشد، علائم همچنان باقی می‌مانند.

ج) عوارض جراحی

• عفونت: عفونت پس از جراحی می‌تواند باعث ایجاد درد و التهاب شود.
• تشکیل بافت اسکار (جوشگاه): بافت اضافی می‌تواند به اعصاب فشار وارد کند و درد ایجاد کند.
• شکست ایمپلنت‌ها یا پروتزها: مشکلاتی مانند جابجایی یا شکستگی ایمپلنت‌ها.

۳. عوامل مرتبط با درمان پس از جراحی

• مراقبت‌های پس از جراحی ناکافی: عدم پیروی از برنامه‌های توانبخشی یا فیزیوتراپی می‌تواند مانع بهبودی شود.
• عدم پیگیری مناسب: اگر بیمار به موقع برای معاینات پس از جراحی مراجعه نکند، مشکلات احتمالی ممکن است تشدید شوند.
• فعالیت زودهنگام: بازگشت سریع به فعالیت‌های سنگین می‌تواند باعث آسیب مجدد شود.

۴. عوامل مرتبط با نوع درد

• درد نوروپاتیک: این نوع درد که ناشی از آسیب عصبی است، ممکن است به جراحی پاسخ ندهد.
• درد مزمن: بیمارانی که پیش از جراحی مدت طولانی از درد رنج برده‌اند، بیشتر در معرض خطر FBSS هستند.

کلام آخر

سندروم جراحی ناموفق ستون فقرات یکی از مشکلات چالش‌برانگیز در درمان‌های ستون فقرات است که می‌تواند بر زندگی جسمی و روانی بیماران تأثیر بگذارد. با این حال، با تشخیص دقیق، استفاده از روش‌های مناسب جراحی، و پیگیری درمان‌های تکمیلی، می‌توان از وقوع FBSS پیشگیری کرد یا اثرات آن را کاهش داد. همکاری نزدیک بین بیمار و تیم پزشکی نقشی کلیدی در دستیابی به نتایج مطلوب دارد.